فهرست اسامی قیامت در قرآن
فهرست اسامی قیامت در قرآن مجموعه اسم‌ها یا صفات یادشده در قرآن برای نامگذاری و وصف قیامت است. هر کدام از این اسامی اطلاعاتی درباره یکی از ابعاد قیامت عرضه می‌کند. تعداد اسامی قیامت در قرآن فراوان است و آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی تعداد ۷۰ نام و آیت‌الله جعفر سبحانی نیز تعداد ۴۰ اسم از این اسامی را ذکر کرده‌اند.
مفهوم‌شناسی
منظور از «فهرست اسامی قیامت در قرآن» مجموعه صفات یا اسم‌هایی است که به‌روشنی در قرآن برای نامگذاری و بیان ویژگی‌های قیامت آمده است. هر کدام از این اسامی و صفات، یکی از ویژگی‌های قیامت را بیان می‌کند. به نوشته فیض کاشانی، هر یک از نام‌های قیامت، رازی دارد که باید برای کشف آن کوشید. آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی تعداد ۷۰ نام از نام‌های قیامت را در تفسیر موضوعی پیام قرآن ذکر کرده و توضیح داده است. آیت‌الله جعفر سبحانی نیز در الإلهیات علی هدی الکتاب والسُّنة والعقل، تعداد ۴۰ نام از این اسامی را یاد کرده است. ملامحسن فیض کاشانی در المحجة البیضاء، تعداد بیشتری از این اسامی و صفات را جمع کرده است. بنابر گزارش آیت‌الله مکارم شیرازی، اسامی و صفاتی که فیض کاشانی آورده، تعداد ۱۰۰ مورد است، ولی همه این ۱۰۰ مورد در قرآن نیامده و بخشی از آن در احادیث، ذکر شده و بعضی دیگر در هیچ‌کدام از قرآن و روایات نیست؛ بلکه استنباطی است.
فهرست الفبایی
| ردیف | نام | معنا | آیه |
|---|---|---|---|
| ۱ | الْآخِرَةَ | جهان دیگر؛ سرای دیگر که بعد از دنیا قرار دارد. | |
| ۲ | الْحَاقَّةُ | روز حقّ | |
| ۳ | السَّاعَةِ | زمان رستاخیز | |
| ۴ | الصَّاخَّةُ | بانگ هولناک | |
| ۵ | الطَّامَّةُ الْكُبْرى | حادثه بزرگتر | |
| ۶ | الْغَاشِيَةِ | روزی که وحشت آن همه را فرا می‌گیرد. | |
| ۷ | الْقَارِعَةُ | کوبنده | |
| ۸ | الْيَوْمَ الْآخِرَ | روز بازپسین | |
| ۹ | الْيَوْمُ الْمَوْعُودُ | روز وعده داده شده | |
| ۱۰ | يَوْمٌ أَلِيمٌ | روزی دردناک | |
| ۱۱ | یوْمَ الْآزِفَةِ | روز نزدیک و نزدیک‌شونده | |
| ۱۲ | یوْمُ الْبَعْثِ | روز رستاخیز | |
| ۱۳ | یوْمُ التَّغَابُنِ | روز آشکار شدن زیانکاری در معامله زندگی | |
| ۱۴ | یوْمَ التَّلَاق | روز دیدار | |
| ۱۵ | یوْمَ التَّنَادِ | روزی که مردم یکدیگر را صدا می‌زنند. | |
| ۱۶ | یوْمَ الْجَمْعِ | روز جمع شدن | |
| ۱۷ | یوْمِ الْحِسَابِ | روز محاسبه | |
| ۱۸ | یوْمَ الْحَسْرَةِ | روز حسرت و افسوس | |
| ۱۹ | الْیوْمُ الْحَقُّ | روز حقّ | |
| ۲۰ | یوْمُ الْخُرُوجِ | روز خروج |
|
| ۲۱ | یوْمُ الْخُلُودِ | روز جاودانگی | |
| ۲۲ | یوْمُ الدِّینِ | روز جزا | |
| ۲۳ | یوْمَ الْفَصْلِ | روز جدایی | |
| ۲۴ | یوْمُ الْقِیامَةِ | روز قیامت و برخاستن | |
| ۲۵ | یوْمُ الْوَعِیدِ | روز وعید |
|
| ۲۶ | یَوْمٍ تَشْخَصُ فِیهِ الأَبْصَارُ | روزی که چشمها در آن بخاطر ترس و وحشت از حرکت باز میایستد. | |
| ۲۷ | یوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِیراً | روز عبوس و سخت | |
| ۲۸ | یوْمٌ عَسِرٌ | روزی دشوار | |
| ۲۹ | یوْمٌ عَسِیرٌ | روزی سخت | |
| ۳۰ | یوْمٍ عَظِیمٍ | روزی بزرگ | |
| ۳۱ | یوْمٍ عَقِیمٍ | روز بی‌فردا | |
| ۳۲ | یوْماً عَلَی الْکافِرینَ عَسیراً | روزی که بر کافران دشوار است. | |
| ۳۳ | یَومُ عَلَی الْکافِرِینَ غَیرُ یسِیرٍ | روزی که بر کافران آسان نیست. | |
| ۳۴ | یوْمٍ کبِیرٍ | روز بزرگ | |
| ۳۵ | یوْمٌ لاَّ بَیعٌ فِیهِ وَلاَ خُلَّةٌ وَلاَ شَفَاعَةٌ | روزی که در آن خرید و فروش و دوستی و شفاعت نیست. | |
| ۳۶ | یوْمًا لَّا یجْزِی وَالِدٌ عَن وَلَدِهِ | روزی که هیچ پدری نمی‌تواند مجازات فرزندش را دفع کند. | |
| ۳۷ | یوْمٌ مَّجْمُوعٌ لَّهُ النَّاسُ | روزی که مردم در آن جمع آوری میشوند. | |
| ۳۸ | یَوْمٍ مُّحِیطٍ | روز فراگیر | |
| ۳۹ | یوْمٌ مَّشْهُودٌ | روز مشهود | |
| ۴۰ | یوْماً یجْعَلُ الْوِلْدانَ شیباً | روزی که کودکان را پیر می‌کند. |
جستارهای وابسته
تک‌نگاری
- قاسمی، علی‌محمد، «قرآن و جهان آخرت نام‌ها و یادها»، قم انتشارات مؤسّسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ۱۳۹۶ش، ۳۸۸ص.
پانویس
منابع
- الراغب الاصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، تحقیق صفوان عدنان الداوودی، بیروت، دارالشامیة، الطبعة الاولی، ۱۴۱۲ق
- شعرانی، ابوالحسن، نثر طوبی؛ لغتنامه قران کریم، تحقیق سیدمحمدرضا غیاثی کرمانی، قم، بنیاد فرهنگی مهدی موعود، چاپ اول، ۱۳۸۹ش
پیوند به بیرون
- پایگاه فصلنامه سراج منیر دانشگاه علامه طباطبایی